Leki używane w leczeniu raka prostaty:
Objaśnienie skrótów i pojęć:
ADT - terapia deprywacji androgenowej, terapia hormonalna mająca na celu zahamowanie produkcji testosteronu w organizmie i/lub uniemożliwienie komórkom raka prostaty przyswajania testosteronu
ADT3 - potrójna blokada androgenowa, gdzie do CAB dokłada się jeszcze finasteryd lub dutasteryd
Antyandrogen - lek blokujący przyswajanie testosteronu przez komórki raka prostaty
CAB/MAB - całkowita/maksymalna blokada androgenowa - terapia hormonalna wykorzystująca równocześnie analog lub antagonistę LHRH i antyandrogen
ChT - chemioterapia
Efekt rozbłysku testosteronu - początkowy skutek podania analogu LHRH, czyli chwilowy wzrost poziomu testosteronu w organizmie, który może skutkować rozwojem guza. Aby temu zapobiec, na początku terapii analogiem LHRH przez 1 miesiąc podaje się niesterydowy antyandrogen (flutamid lub bikalutamid).
LHRH (=GnRH) - hormon luteinizujący, hormon uwalniający gonadotropiny, wydzielany przez przysadkę mózgową, prowadzący do wytwarzania testosteronu w organizmie. Celem
agonistów (analogów) i antagonistów LHRH jest zahamowanie jego produkcji.
RT - radioterapia
Abirateron Zytiga
ADT (po ChT)
Lek nowej generacji. Hamuje biosyntezę androgenów w jądrach, nadnerczach i komórkach CaP. Refundowany w ramach programu NFZ (link poniżej)
http://onkologia-online.pl/upload/obwie ... b/b.56.pdfCharakterystyka produktu:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 112858.pdfUlotka dla pacjenta:
http://rxed.eu/pl/z/Zytiga/5/Bikalutamid Bicalutamid Mylan, Bicalutamide (+nazwa producenta), Bicastad, Binabic, Calubloc, Casodex
ADT
Antyandrogen niesteroidowy. Stosowany w monoterapii lub jako składnik pełnej blokady hormonalnej (CAB). Tabletki do stosowania doustnego. Większość wersji refundowana
Przykładowa ulotka dla pacjenta:
http://www.teva.pl/Products/ProductDocu ... _04_03.pdfCabazitaxel Jevtana
ChT 2 rzutu; lub po wystąpieniu hormonoodporności ale przed chemioterapią docetaxelem
Taksan nowej generacji. Podawany z prednizonem lub prednizolonem. Obecnie nierefundowany. Ceny zagraniczne zaczynają się od 9.625$ za 1 fiolkę.
Charakterystyka produktu:
http://ec.europa.eu/health/documents/co ... 490_pl.pdfUlotka dla pacjenta:
http://www.sanofi-aventis.com.pl/produk ... 0.2011.pdfDegareliks Firmagon
ADT
Antagonista LHRH, Podawany w formie iniekcji podskórnej. Refundowany
Charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Firmagon_80_120.pdfUlotka dla pacjenta:
http://rxed.eu/pl/f/Firmagon/5/Docetaksel Docetaxel (+ nazwa producenta), Taxotere, Camitotic, Docefrez, Taxegis
ChT
Taksan, obecnie podstawowy chemioterapeutyk. Stosowany w postaci wlewów z osłoną prednizonu lub prednizolonu. Większośc wersji refundowana.
Charakterystyka produktu:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 035264.pdfPrzykładowa ulotka dla pacjenta:
http://www.teva.pl/Products/ProductDocu ... 5_2014.pdfDutasteryd Avodart, Dutasteride Teva
(BPH*) ADT
Eksperymentalnie dodawany do pełnej blokady hormonalnej, zapobiega przemianie testosteronu w łatwiej przyswajany przez komórki nowotworowe dihydrotestosteron. Terapia ADT3 jest dużo popularniejsza na Zachodzie niż w Polsce. Działa silniej od finasterydu. Nierefundowany (cena Avodartu > 120 PLN za 30 kaps.)
*Lek stosowany w leczeniuciężkich przypadków łagodnego przerostu prostaty (BPH);
obniża PSA i może maskować rozwój nowotworu, opóźniając postawienie właściwej diagnozy.
Charakterystyka produktu:
http://www.leki-informacje.pl/sites/def ... arma_0.pdfUlotka:
https://www.doz.pl/leki/p8146-AvodartEnzalutamid Xtandi, MDV 3100
ADT
Antyandrogen nowej generacji, blokujący na kilka sposobów aktywność receptorów androgenowych w komórkach nowotworu. Obecnie nierefundowany. Ceny zagraniczne zaczynają się od 8.850$ za 120 kapsułek 40 mg do stosowania doustnego (porcja na 1 m-c)
Charakterystyka produktu:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 144996.pdfFinasteryd Androster, Antiprost, Apo-Fina, Finagen, Finamef, Finanorm, Finaran, Finaride, Finaster, Finasterid STADA, Finasteridum Bluefish, Finpros, Finxta, Hyplafin, Lifin, Penester, Proscar, Symasteride, Uronezyr, Zasterid
(BPH*) / ADT
Eksperymentalnie dodawany do pełnej blokady hormonalnej - zapobiega przemianie testosteronu w 5-α-dihydrotestosteron (DHT), dużo łatwiej przyswajalny przez komórki prostaty. Terapia ADT3 jest dużo popularniejsza na Zachodzie niż w Polsce.
*Lek stosowany w leczeniu łagodnego przerostu prostaty (BPH);
obniża PSA i może maskować rozwój nowotworu, opóźniając postawienie właściwej diagnozy. Większość wersji refundowana.
Opis działania finasterydu:
http://bazalekow.mp.pl/leki/doctor_subst.html?id=312Flutamid ApoFlutam, Flutamid EGIS
ADT
Antyandrogen niesteroidowy, stosowany dla powstrzymania efektu rozbłysku testosteronu na początku HT, jako składnik pełnej blokady hormonalnej lub w monoterapii. Tabletki do stosowania doustnego. Refundowany.
Charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Apo_Flutam_250_tabl.pdfhttp://leki.urpl.gov.pl/files/FlutamidE ... _250mg.pdfUlotka dla pacjenta:
http://www.apo-zdrowie.pl/_Layout/pdf/_ ... flutam.pdfhttp://www.pfm.pl/indeks_lekow/lek/leki ... s/L02/1149Goserelina (octan gosereliny) Zoladex, Zoladex LA
ADT
Agonista LHRH, typowy lek hormonoterapii pierwszej linii. Implant podskórny 1- i 3-miesięczny. Refundowany
Charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Zoladex_3_6.pdfhttp://leki.urpl.gov.pl/files/25_Zolade ... _podsk.pdfUlotka dla pacjenta:
http://eurologia.pl/g/419,zoladex-la-10-8Leuprorelina (octan leuproreliny) Eligard, Leuprostin, Lucrin Depot
ADT
Agonista LHRH, typowy lek hormonoterapii pierwszej linii. Implant podskórny 1-, 3- lub 6-miesięczny. (Implant 12-miesięczny dostępny w USA.) Refundowany.
Przykładowa charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Eligard_45.pdfUlotka dla pacjenta:
http://bazalekow.info/eligard-225-mg-5909990075751https://www.doz.pl/leki/p9009-Leuprostinhttp://www.abbvie.pl/content/dam/abbvie ... is2015.pdfPrednizon Encorton
Prednizolon Encortolon
osłonowo w ChT
Glikokortykosteroidy, łagodzą skutki uboczne chemioterapii. Tabletki do stosowania doustnego. Refundowane.
Ulotka dla pacjenta:
https://www.doz.pl/leki/p2535-Encortonhttp://bazalekow.mp.pl/lek/31305,Encortolon-tabletkiRadium-233 Xofigo, Alpharadin
RT paliatywna
Sole radu podawane we wlewie i wiążące się z kośćmi szczególnie w miejscach zaatakowanych przez nowotwór, stosowane do napromieniania przerzutów kostnych. Działanie podwójne - opóźniają progresję nowotworu i chronią kości przed złamaniami. Nowy lek, obecnie nierefundowany (cena £24,240 /ok. $40,000 za jeden kurs leczenia).
Charakterystyka produktu:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 156172.pdfSamar-153 (leksydronam samaru) Quadramet
Stront-89 (chlorek strontu) Metastron
RT paliatywna
Związki radioaktywnych izotopów wiążące się przede wszystkim z fragmentami kości zmienionymi przez przerzuty. Podawane w formie powolnego wlewu, dają kilkumiesięczne złagodzenie bólów kostnych. U ok. 1/3 pacjentów następuje przejściowe upośledzenie czynności szpiku kostnego. Stront można podać kilka razy, samar - 1 raz.
http://www.czytelniamedyczna.pl/1496,za ... orowy.htmlCharakterystyka produktu - samar:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 041751.pdfCharakterystyka produktu - stront:
https://www.polatom.pl/sites/default/fi ... ChPL_0.pdfSipuleucel-T Provenge
immunoterapia
Dostępna w USA terapia produkująca szczepionki indywidualnie dla każdego pacjenta. Skuteczna w połączeniu z innymi terapiami. Cena rocznej terapii >100.000$ Brak dopuszczenia do obrotu w Polsce.
http://onkologia-online.pl/medicine/show/674,provengeTryptorelina Diphereline SR, Decapeptyl Depot
ADT
Agonista LHRH, typowy lek hormonoterapii pierwszej linii. Implant 1- lub 3-miesięczny. Refundowany.
Charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Decapepty ... 3_75mg.pdfhttp://leki.urpl.gov.pl/files/Diphereli ... 1_5_mg.pdfUlotka dla pacjenta:
http://www.ferring.pl/ulotki/2014/Decap ... Ulotka.pdfhttp://bazalekow.info/diphereline-sr-1125-5909990894413
Leki wzmacniające kości:Denosumab Prolia, Xgeva
wzmacn. kości
Przeciwciało monoklonalne. Xgeva ma znacznie silniejsze działanie niż Prolia. Obecnie nierefundowane dla C61(?). Cena hurtowa Xgevy to 1623,89 PLN. Cena detaliczna Prolii - 845,48 PLN.
Charakterystyka produktu Xgeva:
http://www.ema.europa.eu/docs/pl_PL/doc ... 110381.pdfUlotka dla pacjenta Xgeva:
http://www.amgen.pl/pdf/XGEVA_ulotka_2011_12_16.pdfCharakterystyka produktu Prolia:
http://leki.urpl.gov.pl/files/Prolia.pdfUlotka dla pacjenta Prolia:
http://rxed.eu/pl/p/Prolia/5/Pamidronian disodowy Aredia, Pamidia, Pamidronat, Pamifos, Pamisol, Pamitor
wzmacn. kości
Lek z grupy bifisfonianów, hamuje działalność osteoklastów. Większość wersji refundowana.
Przykładowa ulotka dla pacjenta:
http://www.vipharm.com.pl/new/web/uploa ... AMIFOS.pdfKwas zoledronowy Desinobon, Fayton, Osporil, Zoledronic acid (+nazwa producenta), Zometa, Zomikos i in.
wzmacn. kości
Lek z grupy bifisfonianów, działa silniej od pamidronianu. Hamuje działalność osteoklastów. Część wersji refundowana.
Charakterystyka produktu:
http://leki.urpl.gov.pl/files/16_Desinobon.pdfhttp://leki.urpl.gov.pl/files/12_Fayton ... l_konc.pdfUlotka dla pacjenta:
https://www.doz.pl/leki/p9390-Faytonhttps://www.doz.pl/leki/p9853-Desinobon
Starsze i rzadko stosowane leki:Octan cyproteronu Androcur
ADT
Antyandrogen sterydowy, rzadko stosowany. Refundowany. (Stosowanie może wykluczyć z większości badań klinicznych)
Dietylostilbestrol (DES) Stilphostrol
ADT
Syntetyczny estrogen. Stosowany bardzo rzadko ze względu na skutki uboczne. (Stosowanie może wykluczyć z większości badań klinicznych)
Estramustyna Estracyt
Starszy chemioterapeutyk, stosowany czasem u osób, u których docetaxel jest nieskuteczny.
http://bazalekow.info/estracyt-5909990090327Stosowana samodzielnie lub w schemacie z następującymi chemioterapeutykami:
Etopozyd
Winblastyna
Paclitaxel (Taxol)
Histrelina (octan histreliny) Vantas
ADT
Agonista LHRH, implant podskórny 12-miesięczny. Refundowany w Polsce w ramach terapii niestandardowej.
http://onkologia-online.pl/medicine/sho ... ntas%C2%AEKetokonazol Ketoconazole Hasco
ADT
Lek przeciwgrzybiczy. Stosowany rzadko w celu szybkiego zahamowania produkcji testosteronu w jądrach. Uprzednie stosowanie wyklucza z programu leczenia abirateronem, może wykluczyć z większości badań klinicznych.
Mitoksantron Mitoxantron
ChT
Inhibitor topoizomerazy II. Stosowany z prednizonem. Wypierany przez docetaksel ze względu na mniejszą skuteczność i silne skutki uboczne.
Obustronna orchidektomia - operacja polegająca na usunięciu jąder, odpowiedzialnych za produkcję 95% testosteronu w organizmie. Obecnie do rozważenia tylko u pacjentów nie tolerujących żadnego z analogów czy antagonistów LHRH.